سرور چیست و انواع سرورها کدامند؟

در این مقاله، به زبان ساده عملکرد و مفهوم سرور را باز می‌کنیم و بعد به اجزای تشکیل‌دهنده‌های آن و همچنین بررسی انواع سرورها می‌پردازیم.

سرور چیست؟ (به زبان ساده)

در لغت، Server یک کلمۀ انگلیسی، به معنیِ کسی یا چیزی است که خدمتی را انجام می‌دهید. مثلاً در رستوران، Server ها به مشتری خوشامد گفته و سفارش یا درخواست او را انجام می‌دهند.

حالا در دنیای تکنولوژی سرور یعنی چه؟

تعریف سرور در دنیای وب و تکنولوژی هم مشابه چیزی است که گفتیم؛ Server یعنی یک برنامۀ کامپیوتری یا قطعه‌ای از سخت‌افزار که خدمتی را برای یک برنامه دیگر یا کاربر آن (Client)، انجام می‌دهد. در دیتاسنتر هم، به کامپیوترهایی که اغلب یک برنامۀ سرور روی آن‌ها نصب شده، Server می‌گوییم.

آشنایی با انواع سرورها

سرورها متناسب با انواعشان، کاربرد مخصوصی دارند. در ادامه به معرفی مهم‌ترین انواع سرور از نظر کاربرد می‌پردازیم.

Web Server (وب سرور)

وب‌سرور مسئولی است که وظیفه نگه‌داری اطلاعات، پردازش درخواست کاربران و ارسال پاسخ برای آن‌ها را بر عهده دارد.

فرض کنید که وارد مرورگر موبایل‌تان شده‌اید و آدرس iranserver.com را در آن وارد می‌کنید. تا اینجا مرورگر گوشی شما یک کلاینت (Client) است و یک درخواست (Request) را که همان نمایش سایت ایران‌سرور است، از طریق پروتکل Http برای وب‌سرور ارسال کرده. وب‌سرور سایت ایران‌سرور این درخواست را دریافت و پردازش می‌کند؛ سپس در جواب، محتویات سایت را به شما نشان می‌دهد.

💡 برای اطلاعات بیشتر، مقالۀ وب سرور چیست را بخوانید و با انواع وب‌سرور نیز آشنا شوید.

Proxy Server (پروکسی سرور)

سرورهای پروکسی، به عنوان پلی میان سرور‌ میزبان و سرور کلاینت عمل می‌کنند. در واقع Proxy Server، بعد از عبور از سرور پروکسی، داده‌ها را از یک وب سایت به آدرس IP رایانه شما ارسال می کند.

به طور کلی پروکسی سرور، سروری در مسیر سرور اصلی است که پس از بررسی داده‌های دریافتی آن را به گیرنده می‌رساند و عملکرد آن دقیقا مشابه با زمانی است که شما برای دسترسی به اپلیکیشن فیلترشده، از VPN استفاده می‌کنید.

Application Server (سرور برنامه)

سروری است که برای نصب، راه‌اندازی و میزبانی از اپلیکیشن‌ها طراحی شده است. وب‌سرور نیز می‌تواند بخشی از اپلیکیشن سرور باشد.

File Server (فایل سرور)

فایل سرور، کامپیوتری است که وظیفه ذخیره و مدیریت فایل‌ها را بر عهده دارد تا سایر رایانه‌های موجود در همان شبکه بتوانند به فایل‌ها دسترسی داشته باشند.

این نوع از سرور، برای سازمان‌هایی کاربرد دارد که در آن تعداد زیادی از کاربران نیازمند دسترسی به فایل‌هایی هستند که راحت‌تر و ایمن‌تر از رایانه شخصی در سرور ذخیره می‌شوند.

Database Server (سرور پایگاه داده)

سرورهای پایگاه داده، به عنوان ابزاری برای ذخیره و مدیریت داده‌ها استفاده می‌شود. سازمان‌ها از فضای ذخیره‌سازی سرور پایگاه داده، استفاده می‌کنند تا برنامه‌های متعددی را برای رفع نیازهای خود اجرا کنند.

 Mail Server (ایمیل سرور)

به زبان ساده، ایمیل سرور، کار ارسال ایمیل به کاربران را انجام می دهد. ایمیل سرور، ایمیل های ارسالی را دریافت کرده و ایمیل‌های خروجی را برای مشتریان ارسال می‌کند.

DNS server (سرور سیستم نام دامنه)

DNS مخفف عبارت Domain name system است و معنای آن معادل سیستم نام دامنه است.

این نوع سرور، نام دامنه‌هایی که برای ما قابل خواندن است را به آدرس‌های IP تبدیل می‌کند تا رایانه‌ها هم بتوانند آن‌ها را بخوانند. سرور DNS داده‌های جستجو را از کاربر می‌گیرد و آدرس درخواستی را برای تحویل به دستگاه مشتری، پیدا می‌کند.

💡 برای اطلاعات بیشتر مقاله DNS چیست را بخوانید.

Game server (سرور بازی)

سرورهای بازی، میزبان بازی‌های آنلاین گروهی هستند. در واقع بازی روی سرور نصب شده و کاربران متصل به شبکه با برقراری ارتباط، از بازی استفاده می‌کنند. شبکه‌های بازی بزرگ، از سرورها برای اتصال کاربران از سراسر جهان استفاده می‌کنند.

💡 برای اطلاعات بیشتر مقاله سرور گیم چیست را بخوانید.

Communication server (سرور ارتباطی)

همانطور که از نام این نوع سرور مشخص است، خدمات ارتباطی را برای کاربران شبکه که نیاز به انتقال فایل‌ها یا دسترسی به اطلاعات سیستم‌ها در مکان‌های دور دارند، از طریق لینک های مخابراتی فراهم می‌کند.

سرور چاپ

یک سرور چاپ، از راه دور به رایانه‌های محلی متصل می‌شود تا از طریق شبکه، بتوانند درخواست‌شان را چاپ کنند یا پرینت بگیرند. این سرورها به کسب‌وکارها این امکان را می‌دهند که از یک چاپگر واحد برای خدمات‌رسانی به کل بخش‌های سازمان استفاده کنند.

سرور چگونه کار می‌کند؟

سرورها به گونه‌ای طراحی شده‌اند تا در هرساعتی از شبانه‌روز به‌محض درخواست کاربران، عمل کنند.

در واقع سرورها حجم زیادی از اطلاعات را در خود ذخیره کرده و آنها را از طریق شبکه‌های داخلی در دسترس کاربران قرار می‌دهند تا به محض درخواست کاربر، از منابع اطلاعات ذخیره‌شده فایل مدنظر را بازیابی کند.

سرورها معمولاً برای مدیریت منابع شبکه و در دسترس قرار دادن آنها در اختیار دستگاه‌های سرویس‌گیرنده به کار گرفته می‌شوند.

در ضمن، همانطور که گفتیم، هر سرور بر اساس اهداف خاصی فعالیت می‌کند، به عنوان مثال: یک سرور چاپ، دسترسی کاربران شبکه را به چاپگرهای مشترک فراهم می‌کند و یک سرور رسانه، محتوای ویدیویی و صوتی را برای کاربران شبکه پخش می‌کند.

اجزای سرور؛ زیر ذره‌بین

سرورهای فیزیکی از قسمت‌های زیر تشکیل شده‌اند:

مادربرد

مادربرد اجزای یک سرور را به هم متصل می‌کند. اندازه مادربرد، میزان فضای ذخیره‌سازی و تعداد هارددیسک‌هایی که می‌توانند به سرور متصل شوند را تعیین می‌کند. به مادربرد قلب سرور (یا کامپیوتر) هم گفته می‌شود.

واحد پردازش مرکزی (CPU)

CPU یک قطعۀ الکترونیکی است که وظیفۀ پردازش دستورات را بر عهده دارد. به CPU مغز رایانه هم گفته می‌شود.

این قطعۀ الکترونیکی، نه فقط در رایانه، بلکه در تمامی دستگاه‌های رایانه‌ای مثل تبلت، موبایل، ساعت هوشمند و … هم وجود دارد.

💡 برای آشنا با انواع سی‌پی‌یو، مقالۀ CPU چیست را بخوانید.

RAM

رم (RAM) در سرور، مانند حافظۀ کوتاه‌مدت ما انسان‌هاست. رم سرور، نقش مهمی در عملکرد سرور دارد؛ پس موقع خرید هاست و سرور از مشورت پشتیبانی ایران‌سرور استفاده کنید و پلنی را بخرید که مقدار رم مورد نیاز شما را داشته باشد.

هارد دیسک

سروری که حجم زیادی از داده را در خود جای داده ممکن است به چندین هارد دیسک نیاز داشته باشد. هارد دیسک همچنین داده‌های کاربر و نرم‌افزار را روی کامپیوتر ذخیره می‌کند.

توجه: در حال حاضر، SSD که مخفف solid-state drive است، برای سرورها پیشنهاد می‌شود. دقت کنید که SSD و HDD هر دو برای ذخیره کردن داده استفاده می‌شوند؛ اما عملکردشان متفاوت است و SSD سرعت بیشتری دارد.

در سرویس‌های ایران‌سرور از درایو NVME استفاده می‌شود که جدیدترین و پرسرعت‌ترین نوع حافظه، برای ذخیرۀ داده‌ها است.

شبکه / پورت

اتصال شبکه، دیگر بخش حیاتی یک سرور است. اکثر سرورها به پورتی متصل هستند که سرعت آن متنوع است و توسط میزبان می‌تواند تنظیم شود.

منبع تغذیه

وجود منبع تغذیه برای سرورهایی که داده‌ها را در اختیار تعداد زیادی از مشتریان قرار می‌دهند، واجب است. اکثر سرورها به منبع تغذیه حداقل 300 وات نیاز دارند.

منظور از معماری سرور چیست؟

معماری سرور به طراحی نحوه عملکرد سرور مربوط است و معنای آن شامل موارد زیر است:

• انواع سیستم‌عامل‌هایی که استفاده می‌کند
• عملکردهای امنیتی در سیستم‌های آن
• قابلیت‌های ذخیره‌سازی و محاسباتی
• نحوه ارتباط آن با دستگاه‌های دیگر
• قطعات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری

انواع سیستم عامل های سرور

برای سرور هم از سیستم‌عامل ویندوز، هم لینوکس و هم دیگر سیستم‌عامل‌ها می‌توانید استفاده کنید.

محبوب‎ترین سیستم‌عامل‌های سرور عبارتند از:

• ویندوز سرور
• اوبونتو
• دبیان
• فدورا
• اوپن سوزه لیپ
• سوزه لینوکس اینترپرایس
• آرچ لینوکس
• MacOS
• NetWare
• FreeBSD

حرف نهایی

اگر قصد خرید سرور یا تهیه هاست را دارید، بهتر است از مشاوره کارشناسان ایران‌سرور کمک بگیرید. همچنین می‌توانید سوالاتتان را در بخش نظرات همین مقاله مطرح کنید تا در اسرع وقت راهنمایی‌تان کنیم.

***

سوالات متداول

سرور مجازی چیست؟

در سرور مجازی، از تکنولوژی مجازی‌سازی استفاده می‌شود. در سرورهای مجازی به‌جای اینکه چند سخت‌افزار مستقل برای هر سرور اختصاص داده شود، یک سخت‌افزار قدرتمند را با استفاده از نرم‌افزار، به چند سرور شبیه‌سازی می‌کنند.  

سرور اختصاصی چیست؟

سرور اختصاصی نوعی سرویس میزبانی وب است که به‌صورت اختصاصی و منحصراً در اختیار یک مشتری قرار می‌گیرد. وقتی که از سرور اختصاصی استفاده می‌کنید، تمامی منابع (مانند حافظه، رم و پردازنده) کاملاً در اختیار خودتان هستند و آن را با کاربران دیگر به شکل اشتراکی استفاده نمی‌کنید.