بلاک چین چیست؟ چه کاربردهایی غیر از رمزارز دارد؟

هیچ‌کس نمی‌داند آینده چه شکلی است! حتی فیلم‌های هالیوودی هم که ید طولایی در تصویرسازی این موضوع دارند، لزوماً تصاویرشان از آینده خیلی دقیق نیست! کافی است به فیلم‌های تخیلی 30 سال پیش نگاه کنید که امروز را پیش‌بینی می‌کردند؛ اگرچه شاید کلیت همان‌طور بوده باشد، اما در جزئیات تفاوت‌های بسیاری دیده می‌شود.

 به احتمال خیلی زیاد، بلاک چین بخش مهمی از آینده خواهد بود!  حداقل شواهد و قرائن که این‌طور نشان می‌دهند. هر روز تکنولوژی جدیدی به‌لطف بلاک چین معرفی می‌شود. تکنولوژی‌هایی که هرکدام نوعی انقلاب تاثیرگذار شناخته می‌شوند.

در این مقاله زیروبم بلاک چین را بررسی خواهیم کرد و راجع‌به تمام جنبه‌های آن حرف می‌زنیم.

بلاک ‌چین چیست و چگونه کار می‌کند؟

به ساده‌ترین زبان، بلاک‌ چین نوعی پایگاه داده یا Database است! البته که به‌خاطر طرز کار متفاوتش، فرق‌های زیادی با دیتابیس‌های معمولی دارد.

هر بلاک چین از 3 بخش تشکیل شده است:

1. بلاک‌ها: هر بلاک شامل 3 مولفه اصلی داده‌ها، یک عدد 32‌بیتی به‌نام bounce و یک عدد 256‌بیتی کوچک با نام هش است!
2. نودها: هر کامپیوتری که دارای قدرت پردازش باشد و اطلاعات بلاک‌ها را در خود ذخیره کند.
3. ماینرها: ساخت بلاک‌های جدید برعهده ماینرها است. هرچقدر بلاک چین طولانی‌تر باشد، این کار سخت‌تر می‌شود و انرژی بیشتری لازم خواهد داشت.

از بلاک چین به‌عنوان یک سیستم ثبت اطلاعات استفاده می‌شود. سیستمی که هرگونه تغییر اعم از هک و تقلب در آن غیرممکن است.  همین غیرقابل دستکاری بودن، وجه تمایز اصلی بلاک‌چین با هر نوع پایگاه داده دیگری است! دلیل آن هم، ماهیت غیرمتمرکز یا Decentralized بلاک چین است. 

نکته: بلاک چین متمرکز هم وجود دارد و در ادامه راجع به آن صحبت خواهیم کرد.

بیایید ببینیم غیرمتمرکز بودن چه معنایی دارد؟

غیر متمرکز یا Decentralized یعنی چه؟

می‌دانستید که به بلاک چین، DLT هم می‌گویند؟ DLT مخفف Distributed Ledge Technology است.

رایج‌ترین استفاده از بلاک چین، مربوط به رمزارزها است! سیستم پولی رایج دنیا را در نظر بگیرید. همه‌چیز زیر نظر بانک‌های مرکزی هر کشور انجام می‌شود. در واقع مدیریت تمام تراکنش‌ها و هرچیز دیگری که به پول مرتبط است، در اختیار آن‌هاست! یعنی همه‌چیز متمرکز بوده و یک شخص یا مجموعه، کنترل نهایی را برعهده دارد.

اما بلاک چین اینطور نیست! همه کامپیوترهای داخل شبکه، با شفافیت کامل، تمام تراکنش‌ها را زیر نظر دارند؛ پس یک شخص یا مجموعه همه‌چیز را کنترل نمی‌کنند و هرکسی می‌تواند به‌راحتی تمام تراکنش‌ها را ببیند. این یعنی غیرمتمرکز بودن که مزایای بسیاری هم دارد. در ادامه راجع‌به آن‌ها هم صحبت خواهیم کرد.

اگر هنوز هم برای‌تان کاملاً مفهوم نیست، نگران نباشید! در بخش بعدی راجع‌به طرز کار آن صحبت می‌کنیم و به‌احتمال زیاد، بسیاری از سوالات‌تان پاسخ داده می‌شوند.

بلاک چین چگونه کار می‌کند؟

Blockchain به‌معنای زنجیره‌ای از بلاک‌ها است! برخلاف بیشتر اصطلاحات دنیای IT که برگردان آن‌ها به فارسی نتیجه زیبایی ندارد، این ترجمه تا حد زیادی مفهوم اصلی آن را منتقل می‌کند.

بلاک چین متشکل از چندین بلاک مختلف است که به‌صورت زنجیروار و به‌ترتیب زمان ایجاد شدن، به‌ یکدیگر متصل شده‌اند؛ یعنی  هرگاه بلاک جدیدی ایجاد می‌شود، به بلاک قبلی می‌چسبد و یک ترتیب مشخص به وجود می‌آید. هر بلاک هم ظرفیت مشخصی دارد و با انواع داده‌های مختلف پر می‌شود.  (در مورد رمزارزها مثل بیت‌کوین، این داده‌ها اطلاعات هر تراکنش هستند)

نکته: بیشتر استفاده از بلاک چین، تا به‌امروز برای رمزارزها یا دنیای بی‌پایان کریپتوکارنسی بوده است؛ اما هرگونه داده و اطلاعاتی را می‌توانید در بلاک‌ها ذخیره کنید. در واقع کریپتو فقط بخش کوچکی از بلاک چین است!

هر بلاک حاوی یک عدد هش است که مختص همان بلاک است! در ضمن، هر بلاک علاوه بر هش خود، هش بلاک قبلی را هم داخل اطلاعاتش جای داده است! علاوه بر این دو، زمان ثبت اطلاعات یا Timestamp هم داخل بلاک وجود دارد. این‌ها دلایلی هستند که دخل‌و‌تصرف در بلاک‌چین را غیرممکن می‌کنند! مخصوصاً اگر با بلاک چین بزرگی طرف باشیم. مثل بلاک چین بیت‌کوین! چراکه برای تغییر تنها یک بلاک، باید تمام بلاک‌ها را تغییر داد و این کار عملاً نشدنی است!

همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، بلاک‌چین نوعی دیتابیس است؛ اگر موافق هستید، در بخش بعدی تفاوت آن با انواع معمولی پایگاه داده را بررسی کنیم.

بلاک چین با دیتابیس‌های معمولی چه تفاوتی دارد؟

پایگاه‌های داده معمولی، اگرچه در اختیار همگان قرار می‌گیرند، اما  کنترل و مدیریت آن‌ها برعهده یک شخص یا یک مجموعه است!  همان متمرکز بودن که بالاتر آن را توضیح دادیم.

در دیتابیس‌های معمولی، اگر صاحبان به هر دلیلی تصمیم بگیرند هرگونه تغییری در داده‌ها ایجاد کنند، این کار برای ایشان به‌راحتی خوردن یک لیوان آب است! حتی می‌توانند تغییرات را به‌گونه‌ای پیاده‌سازی کنند که احدی خبردار هم نشود! شاید هم به‌هر دلیلی بخواهند کل سرورها را از دسترس خارج کنند! هرچیزی ممکن است!

البته که اکثریت آن‌ها تعهداتی در قبال مشتریان‌شان دارند و انجام چنین کارهایی بعید به‌نظر می‌رسد؛ اما به‌هر‌حال، برای زمانی که لازم باشد، مثلاً حکم قضایی، امکان انجام چنین تغییراتی را دارند! چیزی که در بلاک چین محال است!

بیایید ببینیم اگر بیت‌کوین به‌جای بهره‌وری از بلاک چین، از دیتابیس‌های معمولی استفاده می‌کرد چه می‌شد؟

برخلاف پایگاه داده سنتی، بلاک چین متعلق به هیچ شخص و ارگانی نیست! به‌خاطر غیرمتمرکز بودن، چندین و چند مشترک در کنترل آن دخیل هستند. به‌همین خاطر، امکان هر نوع دستکاری‌ای از بین می‌رود؛ چراکه همه مشترکین از هرگونه تغییری باخبر می‌شوند.

تنها راه دستکاری یک بلاک چین، تسلط بر حداقل 51 درصد از کامپیوترهای داخل شبکه است. به این ترتیب، می‌توان واقعیت را به‌کل عوض کرد.

با توجه به اینکه کامپیوترهای هر بلاک چین در موقعیت‌های جغرافیایی مختلف قرار دارند و تعداد آن‌ها بسیار زیاد است (مخصوصاً در شبکه‌هایی مثل بیت‌کوین و اتریوم)، انجام این کار آنقدر هزینه و تلاش می‌خواهد که اجازه دهید روی عملی نبودن آن برای بار چندم تاکید داشته باشیم!

تفاوت دیگر بلاک چین با یک دیتابیس سنتی، در نوع ساختاربندی داده‌های داخل آن است. داده‌های یک بلاک‌ چین، به‌ترتیب پشت یکدیگر قرار گرفته‌اند و با رمزنگاری به هم متصل شده‌اند. اما دیتابیس معمولی مثل یک میز است که بدون نظم خاصی داده‌ها را روی آن قرار می‌دهند.

بنابراین، بلاک چین زنجیره‌ای بسیار بزرگ متشکل از بلاک‌های مختلف است که تحت تسلط هیچ شخص یا ارگانی نیست؛ اما دیتابیس‌های سنتی، میزی هستند که مدیری بالای سر آن است. اگر به هر دلیلی شرایط ایجاب کند، این مدیر می‌تواند هرگونه تغییری را در داده‌های روی میز اعمال کند.

پس می‌توان این‌طور نتیجه گرفت:  همه بلاک‌ چین‌ها نوعی پایگاه داده هستند؛ اما هر پایگاه داده‌ای بلاک چین نیست! 

اما اصلاً چنین چیزی از کِی مطرح شد؟ در بخش بعدی اطلاعات مختصری راجع‌به تاریخچه بلاک‌ چین در اختیارتان می‌گذاریم.

تاریخچه بلاک چین و شروع به‌کارگیری آن

اولین بار، سال 1991 بود که ایده بلاک چین توسط دو نفر با نام‌های Stuart Harber و W.Scott Storenta ارائه شد. هدف آن‌ها ایجاد سیستمی بود که بتوان اطلاعات را روی آن ذخیره کرد. بدون اینکه امکان دستکاری در آن‌ها وجود داشته باشد؛ اما خب نزدیک به 20 سال طول کشید تا ایده آن‌ها به مرحله عمل رسید!

حوالی سال 2009 بود که ساتوشی ناکاموتو معروف و ناشناس، بیت‌کوین را معرفی کرد و برای اولین بار در تاریخ، بلاک چین اجرایی شد! بسیاری می‌گویند اقدام ساتوشی ناشی از رکود اقتصادی آن دوران بود. به همین خاطر او تصمیم گرفت ارزی را بسازد که از تورم‌های رایج در نظام بانکی دنیا در امان باشد.

خلاصه که اولین بلاک چین ایجاد شده متعلق به بیت‌کوین است و همچنان هم بلاک‌های جدید به زنجیره آن اضافه می‌شوند. بلاک چین، رویای بشر که ساخت ارزی در دنیای دیجیتال بود را محقق کرد. ارزی که تحت نظر هیچ بانکی نباشد و تراکنش‌های آن بدون واسطه انجام شوند.

همچنان هم بیشتری استفاده از بلاک چین برای رمزارزها است؛ البته رفته‌رفته حوزه‌های دیگری هم به این سیستم روی می‌آورند که در ادامه به آن‌ها هم می‌پردازیم.

ابتدا بیایید با تفاوت‌های بین بلاک چین و سیستم بانکداری سنتی بیشتر آشنا شویم.

تفاوت‌های بلاک چین و سیستم بانکداری سنتی

سال‌ها پیش که بیت‌کوین معرفی شد، عده معدودی به آن باور داشتند. آخر مگر می‌شود با بانک‌های گردن‌کلفت در افتاد؟! این دقیقاً همان کاری بود که بیت‌کوین انجام داد و حالا اگر نگاهی به قیمت آن بیندازید، متوجه خواهید شد که کاملاً هم موفق بوده است.

بعد از بیت‌کوین، رمزارزهای بسیار زیادی به وجود آمدند که هرکدام از بلاک چین‌های مختلف استفاده می‌کنند. در لحظه تهیه این مقاله، با استناد به سایت Coinmarketcap، بیش از 13 هزار رمزارز وجود دارد!

کریپتور کارنسی‌ها به لطف سیستم بلاک چین، از مزایایی برخوردار هستند و همین آن‌ها را از بانکداری سنتی متمایز می‌کند.

بلاک چین تعطیلی ندارد!

در حالی که تمام بانک‌های دنیا ساعات محدودی را مشغول به کار هستند و روزهایی از سال را هم کلاً تعطیل هستند، بلاک چین هیچگونه تعطیلی‌ای ندارد! چیزی به اسم محدودیت زمانی در این سیستم تعریف نشده است.

فرض کنید پنجشنبه است و می‌خواهید چکی را به حساب‌تان واریز کنید. اول از همه اینکه باید زودتر به بانک بروید؛ چراکه ساعت کاری در پنجشنبه‌ها کوتاه‌تر از روزهای عادی است. سپس اگر شانس یاری‌تان کند و سیستم قطع نباشد، حداقل باید تا شنبه صبر کنید تا پول به حساب بنشیند؛ چون جمعه تعطیل است و هیچ بانکی خدمت‌رسانی نمی‌کند.

اما با استفاده از رمزارز و بهره‌گیری از بلاک چین، چنین محدودیتی وجود ندارد. با توجه به بلاک چین مورد استفاده، تراکنش در هر ساعتی از شبانه‌روز و هر روزی از سال، با سرعت مشخص صورت می‌پذیرد.

فی تراکنش در بلاک چین بسیار کم‌تر است

منظور از فی تراکنش، هزینه‌هایی است که شبکه بانک برای خدمات مختلف از حساب شما کم می‌کند. به‌عبارت دیگر، همان کارمزد که همه‌مان با آن آشنا هستیم. مثلاً کارمزدی که برای انتقال وجه در شبکه شتاب از کارتی به کارت دیگر از حساب‌تان کم می‌شود.

گرچه رمزارزها هم برای انتقال و جابه‌جایی کارمزد می‌گیرند، اما در مجموع کارمزد آن‌ها بسیار کم‌تر از کارمزدی است که بانک‌های سراسر جهان طلب می‌کنند.

سرعت تراکنش در بلاک چین بیشتر است

در بیشتر مواقع، انتقال وجه در سیستم بانکی زمان نسبتاً زیادی را لازم دارد! مخصوصاً وقتی آن را با سرعت انجام تراکنش در بلاک چین مقایسه کنیم.

مثلاً بلاک چین بیت‌کوین که اتفاقاً از جدیدترها کندتر هم هست، تنها 15 دقیقه زمان برای ثبت یک تراکنش نیاز دارد! این زمان در شبکه‌های بانکی تقریباً دست‌نیافتنی است؛ مگر برای کارت‌به‌کارت و جابه‌جایی مبالغ پایین.

نیازی به ارائه اطلاعات شخصی وجود ندارد!

برای افتتاح حساب در یک بانک، حتماً باید کارت ملی خود را همراه با شناسنامه‌تان به متصدی مربوطه ارائه کنید. به این ترتیب، اطلاعاتی مانند نام و نام خانوداگی، نام پدر، شماره ملی، آدرس، شماره تلفن و … را در اختیار بانک می‌گذارید.

اما در دنیای رمزارزها نیازی به هیچ‌کدام از این اطلاعات نیست. گرچه تمامی تراکنش‌ها شفاف هستند و می‌توان دارایی هر کیف پولی را زیر نظر داشت، اما هویت افراد برای دیگران افشا نخواهد شد.

نکته: برای ثبت‌نام در صرافی‌های ارز دیجیتال، اعم از داخلی و حتی اکنون بیشتر خارجی‌ها، نیاز به احراز هویت خواهید داشت؛ اما لزوماً نباید تمام تراکنش‌های‌تان را از آنجا پیگیری کنید. خیلی راحت می‌توانید از صرافی‌ها و کیف‌پول‌های غیرمتمرکز هم استفاده کنید. به این ترتیب، همیشه هویت‌تان مخفی خواهد ماند.

حریم شخصی‌تان بسیار ایمن‌تر خواهد بود

همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، برای افتتاح حساب در بانک باید اطلاعات شخصی زیادی را در اختیار ایشان قرار دهید. اطلاعات شما روی سرورهای بانکی که در آن حساب باز کرده‌اید نگهداری می‌شوند. نه اینکه اتفاق خیلی رایجی باشد، اما هک شدن سرور بانک و برملا شدن اطلاعات افراد، موضوع دور از ذهنی هم نیست!

اتفاقاً همین چندوقت پیش بود که یکی از بانک‌های شناخته‌شده کشور هک شد و اطلاعات شخصی بسیاری از مشتریانش لو رفتند!

اجازه دهید یادآوری کنیم که امکان هک کردن بلاک چین تقریباً صفر است! بنابراین، نیازی نیست نگران حریم شخصی‌تان باشید. حتی اگر بر فرض محال، شبکه بلاک چینی هک شود، شاید دارایی‌تان در معرض خطر قرار بگیرد، اما هویت‌تان برملا نخواهد شد؛ چراکه اطلاعات شخصی‌تان را جایی ثبت نکرده‌اید.

 تنها زمانی می‌تواند مشکل جدی رخ دهد که از رمز‌ارزهای‌تان داخل صرافی‌های متمرکز نگهداری کنید. در این صورت هم دارایی‌تان ممکن است از بین برود و هم اطلاعات شخصی‌تان! 

امنیت بسیار بالاتر در بلاک چین

تا به اینجا مستقیم و غیرمستقیم به ایمن بودن انواع شبکه های بلاک چین اشاره کردیم. در بانکداری سنتی، ایمنی تا زمانی برقرار است که مشکلی برای سرورهای بانک‌ها رخ ندهد. این مشکل می‌تواند حمله سایبری باشد یا حتی حمله فیزیکی به دیتاسنترهایی که از آن‌ها نگهداری می‌کنند؛ در هر دو صورت امنیت در خطر خواهد بود. (توصیه می‌کنیم مقاله انواع حملات سایبری را برای آشنایی بیشتر با شگردهای هکرها بخوانید)

اما شبکه‌های بلاک چین، دست هکرها را در پوست گردو می‌گذارند! هرچقدر هم که بلاک‌های بیشتری به زنجیره اضافه شوند، ایمنی بیشتر از قبل خواهد شد.

در بخش بعدی قصد داریم راجع‌به دیگر کاربردهای شبکه بلاک چین صبحت کنیم.

کاربردهای بلاک چین غیر از رمزارز!

خب در مورد رمزارزها و بلاک چین مرتبط با آن‌ها، به اندازه کافی صحبت کردیم. حالا می‌خواهیم ببینیم بلاک چین دیگر چه کاربردهایی می‌تواند داشته باشد.

همان‌طور که بالاتر هم گفتیم، بلاک چین راه‌حلی مطمئن برای ذخیره‌سازی هر نوع داده‌ای است و همین باعث می‌شود در بسیاری مسائل کاربرد داشته باشد!  جالب اینکه هم‌اکنون بسیاری از کمپانی‌های بزرگ دنیا مثل فایزر، والمارت، زیمنس، مک‌دونالد و … در حال استفاده از بلاک چین‌های مخصوص خود هستند.

انواع سیستم‌های مالی و سرمایه‌گذاری

ماهیت بلاک چین باعث می‌شود تا انواع سیستم‌های سرمایه‌گذاری بتوانند از آن منتفع شوند. مثلاً همین حقیقتی که در بلاک چین تعطیلی وجود ندارد، کمک می‌کند تا سرمایه‌گذاران سودهای بیشتری را کسب کنند.

جالب است بدانید یک شرکت مشاوره سرمایه‌گذاری در فرانسه می‌گوید به لطف بلاک چین، مشتریان‌شان سالانه 16 میلیارد دلار جلوتر هستند! چراکه دیگر نیازی نیست صبر کنند تا تعطیلی‌ها تمام شوند یا بازارهای بورس شروع به کار کنند. 16 میلیارد رقم بسیار بزرگ و قابل‌توجهی است.

NFT

NFT که مخفف Non-fungible Token است، آنقدر موضوع وسیعی است که باید در مقاله‌ای دیگر به‌طور مفصل راجع‌به آن صحبت کنیم. اما برای اینکه یک کلیتی از آن در ذهن‌تان باشد:

NFT می‌تواند کاربردهای بسیار زیادی داشته باشد. یکی از آن‌ها ثبت حق کپی‌رایت در دنیای بلاک چین است! مثلاً فرض کنید خواننده محبوب‌تان آهنگ جدیدی به بازار داده است و تصمیم گرفته‌ است آن را به NFT تبدیل کند. فرض را بر این می‌گیریم که فقط یک NFT قرار است از آن آهنگ ساخته شود.

در حالی که افراد بسیاری در سرتاسر دنیا می‌توانند آهنگ را بشنوند، اما فقط یک نفر می‌تواند مالک آن باشد، همان که توکن آن را تهیه کرده است و یک بلاک در بلاک چین را به خود اختصاص داده.

ثبت اطلاعات بیماران در نظام سلامت

اگر هر کشوری برای نظام سلامتی خود از بلاک چین استفاده کند، خیال بیماران راحت خواهد بود که اطلاعات‌شان از هر مکانی بدون هیچ‌گونه اشتباه در دسترس خواهد بود. اجازه دهید یک تجربه شخصی را به‌عنوان نویسنده این مقاله برای‌تان بازگو کنم.

یکی از اقوام من سال‌ها پیش در روز سیزده‌بدر احساس مریضی می‌کند و مطابق انتظار به پزشک مراجعه می‌کند. از آنجایی آن روز تعطیل بود و پزشک شخص ایشان در تعطیلات به سر می‌برد، پزشک آن روز آمپولی را تجویز کرد که متاسفانه در نهایت منجر به فوت‌شان شد.

اگر بلاک چینی وجود داشت، پزشک می‌توانست سوابق را بررسی و داروی درست را تجویز کند؛ اما خب ….

ثبت اطلاعات املاک

تا به حال بر سر مسائل ملکی با نزدیکان و همسایه‌های‌تان به اختلاف خورده‌اید؟ سندی قدیمی دارید که بر سر حقانیت آن بحث‌و‌جدل وجود داشته باشد؟!

بلاک چین کمک می‌کند مشکلات این‌چنینی از بین بروند. تمام اطلاعات هر زمین روی بلاکی گردآوری می‌شوند و همان‌طور که می‌دانید، امکان تغییر و دستکاری آن‌ها وجود نخواهد داشت.

این موضوع مخصوصاً برای مناطقی که هنوز نظارت درستی بر موضوع املاک وجود ندارد بسیار کارآمد خواهد بود. حتی در مناطقی که شهرداری و ادارات مشابه همه‌چیز را زیر نظر دارند هم استفاده از بلاک چین شفافیت را افزایش می‌دهد و امکان فساد را به‌میزان قابل‌توجهی کاهش می‌‌دهد.

قراردادهای هوشمند (Smart Contract)

برخی بلاک چین‌ها به‌گونه‌ای طراحی شده‌اند که برنامه‌نویس‌ها می‌توانند روی‌ آن‌ها کدهایی را تعریف کنند.  به چه منظور؟ به‌منظور خلق قراردادهای هوشمند!

در هر قراردادی، هرکدام از طرفین موظف به انجام تعهداتی هستند. رایج‌ترین نوع آن این است که یک‌طرف پول پرداخت می‌کند و طرف مقابل باید در ازای آن ارزشی را ارائه کند. این ارزش می‌تواند یک جنس، یک ملک، یک ماشین یا هر ارزش مادی و معنوی دیگری باشد.

وقتی طرفین قرارداد از یکدیگر فاصله داشته باشند، امکان عقد قرارداد در محضر وجود ندارد. مخصوصاً وقتی آن‌ها در کشورهای مختلف که قوانین متفاوت در آن‌ها اجرا می‌شود ساکن باشند؛ اما بلاک چین این مشکل را هم برطرف کرد.

 قردادهای هوشمند بر درستی اجرای تعهدات طرفین نظارت می‌کند و این کار توسط برنامه‌ای که برنامه‌نویس برای آن تعریف کرده انجام می‌شود. به این ترتیب، تنها زمانی مفاد قرارداد اجرا می‌شود که دو طرف به تعهدات خود عمل کنند.  این قابلیت مخصوصاً حالا که مفهوم دورکاری شکل تازه‌ای پیدا کرده است، بسیار کاربردی‌تر هم به نظر می‌رسد.

پس به‌طور خلاصه، قرارداد هوشمند ریسک کلاه‌برداری را تا حد بسیار زیادی کاهش خواهد داد.

اگر دوست دارید بیشتر راجع‌به Smart Contractها بدانید، مقاله قرارداد هوشمند چیست و چه مزایایی دارد را بخوانید.

زنجیره‌های تامین و ثبت دارایی فروشگاه‌های زنجیره‌ای

یکی دیگر از استفاده‌های جالبی که می‌توان از بلاک چین داشت، مربوط به زنجیره تامین صنایع مختلف مخصوصاً صنایع غذایی است. برای مثال، یک شرکت فعال در این زمینه، می‌تواند مواد اولیه را لحظه‌به‌لحظه از زمان برداشت تا رسیدن به کارخانه دنبال کند.

به این ترتیب، خیال‌شان از بابت سلامت این مواد راحت خواهد بود. فقط کافی است برای هر تغییر وضعیت بلاکی تشکیل شود و اطلاعات لازم روی آن ثبت شود. مک‌دونالد یکی از برندهای بزرگی است که در حال حاضر از بلاک چین استفاده می‌کند.

همچنین فروشگاه‌های زنجیره‌ای، می‌توانند برای داشتن آمار دقیق محصولا‌ت‌شان از بلاک چین استفاده کنند. فرضاً اگر فروشگاه X بخواهد ببیند محصول Y در کدام شعبه‌ها وجود دارد، می‌تواند از بلاک چین داخلی مجموعه استفاده کند.

برگزاری رای‌گیری‌های شفاف

نیازی نیست راجع‌به معضلات مربوط به رای‌گیری‌ها صحبت کنیم. در بیشتر مواقع، گروه بازنده شکست را نمی‌پذیرد و معتقد است تقلبی رخ داده! حتی خیلی اوقات ادعای ایشان درست هم هست. مثل آخرین انتخابات ریاست جمهوری آمریکا که کلی حرف‌و‌حدیث داشت و ترامپ در نهایت معتقد بود بایدن با تقلب به کاخ سفید راه یافته است.

بلاک چین می‌تواند این مشکل را هم برطرف کند. از آنجایی که امکان تغییر و دستکاری در آرا وجود نخواهد داشت، دیگر اعتراضی هم وارد نخواهد بود.

خب حالا وقت آن است که کمی راجع‌به مزایا و معایب بلاک چین با هم صحبت کنیم.

بلاک چین چه مزایا و معایبی دارد؟

احتمالاً تا به اینجا متوجه شدید که بلاک چین مزیت‌های بسیار زیادی دارد. درست هم حدس زده‌اید؛ اما حقیقت این است که ایرادات کمی هم در این سیستم وجود دارد.

معایب بلاک چین

شاید بزرگ‌ترین مانع بر سر راه بلاک چین، زمان و پول لازم برای پیاده‌سازی آن در بیشتر جاها است. اینکه همه اطلاعات روی بلاک چین ثبت شوند، تصویر بسیار زیبایی از آینده است؛ اما خب هزینه و زمان زیادی را هم طلب می‌کند. همچنین به نیروهای متخصص زیادی هم نیاز است تا بتوانند این کار را به‌درستی انجام دهند.

مسئله بعدی، قوانین سخت‌گیرانه دولت‌ها بر سر راه بلاک چین‌های غیرمتمرکز است. طبیعی است که وقتی قرار باشد عنان کار از دست آن‌ها خارج شود، نهایت تلاش‌شان را بکنند تا جلوی این مسئله را بگیرند. البته بسیاری از دولت‌ها؛ همین حالا بلاک چین‌های متمرکزی را برای مصارف مختلف طراحی کرده‌اند.

مورد دیگر در رابطه با سرعت ثبت بلاک و البته انرژی لازم برای ساخت آن است؛ اگرچه این کار نسبتاً سرعت بالایی دارد، اما همچنان خیلی مطلوب نیست! ناگفته نماند که وضعیت آن روز‌به‌روز در حال بهبود پیدا کردن است.

اما آخرین مسئله مربوط به جرایم مختلف و مخصوصاً سایبری است! یکی دیگر از دلایلی که دولت‌ها با بلاک چین مقابله می‌کنند، این است که متعقدند مجرمان با استفاده از آن می‌توانند به‌راحتی پول جا‌به‌جا کنند. البته که در کل ادعای خیلی بیراهی هم نیست؛ اما وقتی بلاک چین و رمزارزها را با پول‌های سنتی مقایسه می‌کنیم، همچنان انواع سنتی بیشتر موردپسند خلافکاران مجازی و واقعی هستند.

این موضوع را فراموش نکنید که انواع رمزارزها قابل پیگیری و رصد کردن هستند، اما پول‌های سنتی این قابلیت را ندارند!

مزایای بلاک چین

اگر بخواهیم خیلی خلاصه و جمع‌و‌جور به مزایای بلاک چین بپردازیم، باید به موارد زیر اشاره کنیم:

• دقت بسیار بالا
• کاهش هزینه‌ها
• غیرمتمرکز بودن
• امنیت بسیار بیشتر
• شفافیت حداکثری
• از بین رفتن هرگونه تبعیض نژادی، جنسی، ملیتی و …

دیگر ویژگی جالب بلاک چین دامنه‌هایی هستند که روی آن ثبت می‌شوند!

دامنه بلاکچین چیست و چه کاربردی دارد؟

در کل که می‌دانید دامنه چیست! اگر نه، مقاله دامنه سایت و انواع آن را بخوانید. دامنه‌های معمولی، روی سرورها نگهداری می‌شوند؛ اما دامنه‌های بلاک چین این‌طور نیستند. آن‌ها روی شبکه بلاک چین قرار دارند و همین باعث می‌شود نسبت‌به انواع معمولی، مزایایی داشته باشند.

مثلاً نیازی نیست هرچندوقت یک‌بار مبلغی را برای تمدید آن‌ها هزینه کنید. یکبار می‌خرید و تا همیشه برای شما است!

بر خلاف دامنه‌های معمولی، دامنه‌های قرارگرفته روی شبکه بلاک چین، کاربرد بسیار بیشتری دارند. برای مثال، می‌توانید روی آن‌ها اپلیکیشن و نرم‌افزار بسازید. همچنین انتقال رمزارزها روی این دامنه‌ها به‌راحتی انجام می‌شود.

از دیگر ویژگی این دامنه‌ها، این است که می‌توانید با استفاده از آن‌ها سایت‌های غیرمتمرکز بسازید. بیش از 700 هزار دامنه بلاک‌ چین وجود دارد که معروف‌ترین آن‌ها .eth است.

کیف پول بلاک چین چیست؟

کیف پول بلاکچین (Blockchain Wallet) یک کیف پول دیجیتالی است که به کاربران اجازه می‌دهد بیت کوین، اتر و سایر ارزهای دیجیتال خود را در آن ذخیره و مدیریت کنند. با کیف پول بلاک چین امکان انتقال ارزهای دیجیتال و همچنین قابلیت تبدیل مجدد آنها به ارز محلی (Local Currency) وجود دارد.

پس اگر در بازار رمزارزها فعال هستید، می‌توانید از کیف پول بلاکچین برای مدیریت و خرید و فروش تتر، بیت‌کوین و سایر ارزهای دیجیتال استفاده کنید.

برای ساخت کیف پول بلاکچین باید با VPN وارد سایت blockchain.com (این آدرس قبلا بلاکچین دات اینفو بود که تغییر کرد) شوید و با وارد کردن ایمیل و تعریف رمز عبور برای خودتان حساب کاربری بسازید. بعد هم یک ایمیل برای‌تان فرستاده می‌شود که برای تائید ثبت‌نام باید روی لینک کلیک کنید.

💡 دقت کنید که سایت بلاک چین با فناری بلاک چین که در مقاله توضیح دادیم متفاوت است. سایت بلاکچین برای ساخت کیف پول و نگهداری از ارزهای دیجیتال کاربرد دارد و بک جورهایی نام برند است؛ اما فناوری بلاکچین چیزی است که رمزارزها با آن ساخته شده‌اند.

حرف آخر

همان‌طور که دیدید و خواندید، بلاک چین قطعاً پیشرفت بسیار بزرگی در دنیای تکنولوژی است که راه دیگر پیشرفت‌ها را هم هموار خواهد کرد.
در این مقاله، نهایت تلاش‌مان را کردیم تا با زبان ساده مفهوم این سیستم نسبتاً پیچیده را منتقل کنیم و امیدواریم در این امر موفق عمل کرده باشیم؛ پس اگر هر قسمتی از آن برای‌تان نامفهوم بود، حتماً در قسمت کامنت‌ها با ما مطرح کنید.

در ضمن برای تهیه این مقاله، از منابع معتبری مثل Investopedia و Euromoney استفاده کردیم تا مقاله درخور و مناسبی تهیه کنیم.

اگر فکر می‌کنید این مقاله مفید بود، لطفاً آن را با دوستان‌تان به‌اشتراک بگذارید و به بیشتر دیده شدن آن کمک کنید.

سپاس از وقت ارزشمندتان.

***

سوالات متداول

blockchain چیست؟

بلاک چین به زبان ساده نوعی دیتابیس یا پایگاه داده است. از بلاک چین به‌عنوان یک سیستم ثبت اطلاعات استفاده می‌شود. سیستمی که هرگونه تغییر اعم از هک و تقلب در آن غیرممکن است. اطلاعاا تکمیلی و مزایا و معایب بلاکچین را در این مقاله بخوانید.

کاربرد بلاکچین چیست؟

فناوری بلاک چین با ذخیره‌سازی رمزها و سایر دیتاها در یک شبکۀ غیرمتمرکز (به‌جای سرور متمرکز) امنیت بیشتری را فراهم می‌کند. علاوه بر این، از آنجایی که بلاک چین عملا تغییر ناپذیر است، در برابر دستکاری داده ها محافظت می کند. همچنین، از آنجایی که بلاک چین عملا تغییرناپذیر است، از دستکاری داده‌ها محافظت می‌کند.